Oude graven op Evergreen Cemetery

Op 20 september 2011 bezoek ik niet alleen het Potter’s Field van Evergreen Cemetery.
Ik bezoek ook het deel waarvan ik aanneem dat het het oudste is (door een dikke haag van het Potter’s Field gescheiden).

Er zijn stenen van Japanners, de familie Gentry ligt er begraven.
Deels liggende stenen, deels staande stenen. Onder donkere bomen.
Veel gevallen bladeren (dat komt door het jaargetijde, ook in warm zuidelijk Californië is er herfst), veel konijnenkeutels.

Aan de andere kant van het pad naar het Potter’s Field is een prachtig groen grasveld.
Het is voor het grootste deel leeg.

Mooi vind ik de oude portretten.

Wat me vooral opvalt: er zijn hier, in het gewone deel, stenen die identiek zijn aan die achter de heg.
Het kan toch niet toeval zijn geweest of je in het betaalde deel werd begraven of bij de armen?
 
Mogelijk zat het zo (ik kan er nergens iets over vinden):
Eerst was het 1 groot veld. Pas later kwam de afscheiding.
Dat zou het kleine aantal ‘gewone’ stenen op het Potter’s Field – net tegen de heg – verklaren.
Misschien dat pas later iemand bedacht dat een arme dode voor wiens begrafenis niet kon worden betaald ook apart moest.
Alleen onbekende doden zie ik hier niet.

Wel prachtig verval.
 
Het meest bijzonder aan dit oude deel: bij geen enkel graf staat een (kunst)bloem, een beeldje, *iets* waaruit blijkt dat er nog iemand ooit aan deze mensen denkt.
Nee, toch. Eén.
Een verwelkte roos.
Ontroerend.

Portretten

 

 

Veld met veel beelden

Aan de overkant van het veld dat grenst aan het Potter’s Field staan mooie beelden.
Ook zijn er platte stenen. Veel foto’s op de stenen.
Enkele treurige stenen die amper zichtbaar zijn door een berg zand.

Mijn eerste indruk dat dit een nieuwer veld zou zijn klopt niet.
Er zijn wel nieuwe graven maar ook graven uit dezelfde tijd als van het andere, wat armer ogende veld.

Niet alle beelden hebben de tand des tijds doorstaan.
Zelf kan ik ontroerd raken door een Christus-figuur die van de sokkel is geraakt (zie rechts op de tweede foto), wél heel is gebleven en die nu alsof het zo hoort tegen de grafsteen staat te leunen.

Graven


Deze steen suggereert dat meneer vooral belangstelling had voor zijn gitaar en mevrouw voor Onze Lieve Vrouwe van Guadalupe, de beschermvrouwe van Mexico.

 
 
 
 

Portretten

 
 
 
 
 
 
 
 

Potter’s Field

Het bezoek aan het Potter’s Field van Evergreen Cemetery op 20 september 2011 doet me totaal van koers veranderen.

Mijn idee dat ik alle onbekende doden die ik tegenkom een plaats moet geven op Find a Grave en ook hier, laat ik noodgedwongen varen.
Alleen al op dit veld liggen er duizend (zo niet meer). Wat is de zin van het invoeren van John Doe -cijfer- en John Doe -cijfer- en dat dan duizenden keren?
Niemand zal ooit weten wie deze onbekende doden zijn. Zij ontlenen er geen troost aan en hun nabestaanden evenmin.
Vanaf nu richt ik mij op de armen met wél een naam. Ook al is dat vaak slechts een achternaam (met al dan niet eraan toegevoegd -cijfer-).

Op 20 oktober 2011 ga ik terug.
Ik weet nu hoe het veld eruit ziet maar zoals vaker met begraafplaatsen doet dit niets aan de betovering af.

Een grote zanderige vlakte is het.
(Bak)stenen in lange rijen, ruwe wagensporen er tussen.
John Doe – John Doe – John Doe – Jones – John Doe – John Doe – Sanchez – Rodriguez – John Doe – John Doe – John Doe.
En de stenen met alleen een cijfer.

De oudste graven dateren van de jaren dertig van de vorige eeuw, de meest recente van de jaren negentig.
De meeste graven hebben geen datum, alleen naam of nummer.

Aan de zijkant tegen de heg die grenst aan de rest van de begraafplaats staan enkele normale grastenen. Oude grafstenen.
Zodat ik denk: zouden ze daar zijn begonnen? Was het toen nog geen armenveld?

Een aantal graven heeft later een echte steen gekregen. Er liggen ook veteranen.
Bij meer dan ik had verwacht liggen attributen en kunstbloemen.
Dan heb ik het over ook weer niet meer dan tien-vijftien graven en die verwachting is gebaseerd op wat ik weet van Holtville.

Hier geen No Olvidados. De Border Angels doen deze plek blijkbaar niet aan.
Hoewel – op de foto’s zie ik stokjes die vergane kruisjes kunnen zijn. Ik heb er geen bijzondere herinnering aan maar er stónd bij een klein aantal graven in één hoek dus wel iets.

Ik zal er nog vaak terugkeren. Omdat ik (weer: door Holtville) heb ontdekt dat het kán gebeuren dat iemand denkt: mijn ver familielid dat ik steeds niet kon vinden kán liggen op het arme deel van Evergreen Cemetery.

Verder vind ik dit soort plekken ook erg mooi.
De eenvoud, de grote vlakte, vrijwel niemand die meer ‘is’ dan een ruwe baksteen.

Eenvoudige grafstenen






Enkele andere grafstenen




Graven die niet zijn vergeten





Grafstenen Punjabi mannen en Mexicaanse vrouwen

Ik zoek naar grafstenen van Punjabi mannen (waarschijnlijk Singh geheten) met Mexicaanse vrouwen.
Evergreen Cemetery is groot dus wanneer ik op 19 oktober 2011 twee echtparen -bij elkaar in de buurt begraven tussen voornamelijk Spaanse namen- vind ben ik opgetogen.

Wat me opvalt is het grote leeftijdsverschil.
Ik zal over een half jaar teruggaan. Op zoek naar meer.


 

Punjabi mannen en Mexicaanse vrouwen

In de buurt van de grafstenen van de Japanners staan soms ook stenen met Khan en Singh.
Ik vind een website over Sikh pioneers die grotendeels onder constructie is. En 1 uitgebreid artikel uit 1989.
Bij gebrek aan andere informatie ga ik er tot ik meer weet van uit dat de inhoud in grote lijnen klopt.

Boss man
Tussen 1900 en 1917 kwamen mannen uit Punjab (India, op de grens met Pakistan) naar Californië. Velen hadden gediend in het Britse leger en hoopten op een betere behandeling en meer geld. Ze trokken rond als (land)arbeiders met een ‘boss man’ die Engels sprak en contracten afsloot met werkgevers.
De meeste (85%) Punjabi pioniers waren Sikhs, 13% was moslim, 2% was Hindoe.
Enkelen hadden vrouw en kinderen meegebracht maar al snel was immigratie voor buitenlanders verboden. De meeste Punjabi mannen trouwden met Mexicaanse vrouwen.

Kleuren
Praktisch: Mexicaanse vrouwen werkten in Zuid-Californië ook op het land, ze leken uiterlijk op Punjabi’s. Bovendien verboden de wetten van Californië tot 1948 huwelijken met iemand van een ander ras maar zagen de blanke ambtenaren zowel de Punjabi’s als de Mexicaansen als ‘bruin’ (wat ze op de akte zetten) en dus als ‘hetzelfde’.
Met elkaar spraken ze een ietsje Engels en wat Spaans.

Religie
De opvoeding van de kinderen lieten de mannen over aan de vrouwen. Ze kregen Spaanse voornamen als Maria Jesusita Singh en Jose Akbar Khan en werden katholiek.
De vaders deden geen moeite hun eigen cultuur op de kinderen over te brengen op twee punten na. Voedsel (ze leerden hun vrouwen curry en roti te maken) en begrafenisgebruiken.
Citaat: “Another important retention of Punjabi culture was the disposition of the body upon death. Sikhs insisted upon cremation, then uncommon in North America, and Muslims carried out orthodox burial ceremonies for each other (though the plots in which they are buried in rural California are termed “Hindu plots”). The wives, however, were buried in the Mexican Catholic section of local cemeteries, as were the children.”

Juanita
Wat kan verklaren waarom ik in Evergreen Cemetery in El Centro (waar een Sikh tempel is) een tiental grafstenen van mannelijke Punjabi aantref maar slechts 1 van een Juanita die met een Sikh is getrouwd.
Waarom zij daar wel is begraven, is niet meer te achterhalen.
Wanneer ik terug kom op deze begraafplaats zal ik zoeken naar de grafstenen van de kinderen en de vrouwen met de Punjabi achternamen.

(Dit is een zeer summiere samenvatting van slechts een deel van het interessante artikel Karen Leonard – Califiornia’s Punjabi Mexican Americans)

Evergreen Cemetery

Op 10 mei 2011 heb ik al Mountain View Cemetery in Calexico bezocht wanneer ik deze begraafplaats aandoe.
‘Aandoen’ was de bedoeling.
Even kijken hoe het er is.
Dan later teruggaan.

Ook deze begraafplaats in El Centro lijkt uit meerdere delen te bestaan.
Links en direct na de ingang een lawn cemetery. Open grasvelden.

Rechts en tot ver in de verte: oude bomen en oude stenen.
Een paar beelden. Wat verval.

Ik wil engelen fotograferen maar het wil niet erg. Ik loop zomaar wat rond.
Wat me opvalt: al die nationaliteiten. Niet alleen evident. Namen als Smith. En Rodriguez.
Maar ook Italiaans. En Duits. Een steen met Van der Linden en: from Belgium. Iemand uit Zwitserland.

En wanneer ik dan echt wil weggaan, zie ik ook hier (net als in Brawley) stenen met Japanse namen en tekens. Veel meer nog dan daar. Ook recenter, niet alleen historisch.
En hey – Mohammed?? Arabieren denk ik. Maar als ik beter kijk: mensen uit India.
Hindoestanen.
In een aparte hoek grenzend aan de Japanners.

Ik denk: ik moet me meer verdiepen in Imperial County.
Ik ervaar deze regio als Hispanic. Maar die andere groepen zijn er ook.
Hoe leven ze samen? Net zo gescheiden als in de dood?