Sandy Cemetery

Een paar miles ten zuiden van het plaatsje Wickieup is Cholla Canyon Ranch Road.
Een mijl op deze goede zandweg zal me brengen naar Sandy Cemetery – rechts van de weg.
Ik rijd er op 8 oktober 2011 heen en ben de begraafplaats bijna voorbij wanneer ik die zie liggen.
Klein, 20 x 30 meter schat ik. Hooguit.

Een hek er omheen, struiken, hoge cactussen.
Het geluid van een specht op de top van een van de achterste cactussen.

Zo’n kleine begraafplaats, zo mooi gelegen.
Ongeveer 30-40 graven, een deel met mooie stenen, goed schoongehouden.
Twee omheiningen waarvan de ene slechts 1 graf lijkt te bevatten.

Verder hoopjes stenen die duiden op andere graven waarvan onduidelijk is of er ooit grafstenen of kruisen op hebben gestaan. De meeste graven zijn van 1890 tot 1920. Dan 1933 en 1941.
En – opmerkelijk – twee recentere graven.
Robert ‘Bob’ Tyler (1930-1990) en Laura Jean Thomas (1959-2006).
Identieke kruisen. Zijn ze hier echt begraven? Wat is de relatie tussen beiden? Of zijn het symbolische kruisen? Misschien bedoeld om uit te drukken dat hun hart hier lag/ligt?

Op verschillende plaatsen op het net zijn (korte) lijstjes met namen van wie hier o.a. begraven zijn.
Bij Find a Grave staan meerdere biografietjes – daar kom ik later op terug.

Hier vond ik nog dat Wickieup vroeger Sandy heette omdat het aan de Big Sandy River ligt. Vandaar natuurlijk: Sandy Cemetery.

Er staat ook een verhaal over de Indianen die hier ooit woonden (Hualapai en Yavapai Apaches) en de blanke settlers waar ik niet veel touw aan kan vastknopen maar dat kan aan mij liggen.
Iets verderop aan de Cholla Canyon Ranch Road ligt nog een stukje Hualapai reservation.
Te herkennen aan erg veel ‘Verboden toegang’-borden.

Geschiedenis

De doden hebben een geschiedenis, de doden zijn geschiedenis.
Wat me tegenvalt is hoe weinig ik ervan terugvind. Wat deels komt omdat ik niet een erg behendige google-gebruiker ben. Maar dat is het niet alleen. Veel mensen hebben niets nagelaten dat vermeldenswaard is gevonden voor bronnen die verder gaan dan een lijst met doden. En soms zelfs dát niet eens.

Mbt de doden van Kingman liep ik erg vaak tegen een muur op.
Niet alleen bij de betrekkelijk simpele graven van mensen die op middelbare of iets oudere leeftijd waren doodgegaan.
Dat waren, neem ik aan, ‘gewone mensen’ – hoe cru dat ook klinkt.
Ook mensen met een intrigerend, mooi opgetuigd graf gaven via google niets prijs. Een enkeling daargelaten.

Een prachtige, opvallende grafsteen vind ik deze.
Hij is vrij groot en het portret van de Indiaanse vrouw is krachtig.
Ik google haar naam. En verdomd. Haar zoon blijkt het voorwoord te hebben geschreven in een boek over de Hualapai-indianen dat in maart is verschenen. Hij (Wilfred Whatoname sr.) begint zijn voorwoord als volgt:

“Gum u? (How are you? in Hualapai)
My name is Wilfred Whatoname, Sr., Hualapai Tribal Chairman, son of Gladys Butler Whatoname and Howard Whatoname, both of whom are deceased. My mother lived to be 100 years old and passed away in December 2002, and my dad passed away in 1967.

(..)
Today the reservation population is 2,225 and continues to grow. The elder generation, like my father and mother, who were born in the late 1890s are not alive anymore. The ones that we consider the elders are of the generation born to my parents who are now in their 70s and 80s. They continue to tell the old stories and keep the oral traditions alive by participating in cultural events and speaking with the younger generations. The stories about our origins, kinship relations, and ties to the land are very important for our identity today.

Ik bestel het boek bij amazon.